Motiverende strategieën om inactiviteit te helpen overwinnen

Waarom deze nieuwe R92 module?

De meeste mensen willen een gewoon, gezond en zinvol leven. Dat lukt niet altijd. Er is een grote groep mensen die op een of meer terreinen niet, of niet volledig naar wens mee kan doen. Van mensen die zorg ontvangen binnen het sociaal domein, is aangetoond dat zij veel vaker kampen met participatieproblemen. Zij leven veel vaker dan andere mensen in armoede, zonder betaald werk of vrijwilligerswerk en ze ervaren te weinig zinvolle activiteiten en betekenisvolle relaties, terwijl ze die wel willen hebben.

Dit niet mee kunnen komen, kan veel oorzaken hebben. Wat velen van hen gemeen hebben is dat zij op hun pad negatieve ervaringen hebben opgedaan, door eigen onvermogens, door eigen of andermans onbegrip en mogelijk zelfs door stigma (ook zelfstigma) of discriminatie. Al deze factoren kunnen van invloed zijn op denkprocessen, en ertoe leiden dat de persoon ‘er niet meer in gelooft en geen hoop meer ervaart’. Mensen kunnen zich hiernaar gaan gedragen, waarbij hun omgeving dit gedrag kan interpreteren als een vorm van onverschilligheid, onwil of onkunde. Dit zou mogelijk voort kunnen vloeien uit zelfstigma “ik kan het toch niet”, of geanticipeerd stigma “wie wil er iets met mij?”. Maar het kan ook zijn dat er te weinig hoop en steun wordt ervaren, doordat er te weinig appèl wordt gedaan op de omgeving. Ook kan het zijn dat er te weinig passende leermogelijkheden worden geboden om te kunnen groeien. Deze mensen kunnen bijvoorbeeld:

• ‘Op de bank blijven hangen’ en niet meer denken aan ‘wensen’.
• ‘Ontevreden zijn en achter de geraniums blijven zitten’, ondanks dat ze graag wat anders zouden willen doen of willen hebben.
• ‘Voor het bekende en het zekere kiezen’ en de activiteiten blijven doen die ze doen uit angst om veranderingen aan te gaan, om verder te groeien.

De kracht van de Individuele Rehabilitatie Benadering (IRB)

De IRB richt zich op mensen met participatieproblemen op verschillende leefdomeinen, namelijk op de gebieden van wonen, werken, leren, vrije tijd, financiën en sociale contacten. De IRB richt zich op wensen en doelen die mensen zelf stellen, op het versterken van zelfregie, eigen kracht en zelfredzaamheid zodat iemand volwaardig mee kan doen en erbij kan horen. De IRB is een attitude en een methodiek die ontwikkelingsgericht is en die hulpverleners helpt om de participatie van cliënten te bevorderen.  De IRB is evidence based (hoogste gradatie van onderzoek) en wordt erkend door o.a. Movisie als effectieve sociale interventie, maar ook door de Gezondheidsraad Nederland, Trimbos, Phrenos, GGZ- Nederland, VWS. 

Doelgroep

Deze module is voor activiteitenbegeleiders, trajectbegeleiders en hulpverleners die een primaire taak hebben in het ondersteunen van mensen tot participeren.

Doel

De hulpverlener heeft inzichten en tools aangereikt gekregen waarmee hij:

• Een band kan scheppen
• Terrein kan bepalen en noodzaak tot verandering kan vaststellen
• De inzet, zelfkennis, omgevingskennis en steun van de cliënt kan verkennen
• De actiebereidheid en actiemogelijkheden van de cliënt kan verkennen
• Motiverende activiteiten samen met de cliënt kan ontwikkelen en nabespreken
• Gerichte en gewenste steun samen met de cliënt in kaart kan brengen en organiseren
• Doelen kan formuleren
• Een plan kan maken en acties ondernemen

We leggen in deze training verband met onder andere:

• Netwerk sociogram
• Participatie ladder/ Zelfredzaamheidmatrix
• Kanteling/ verantwoordelijkheidsprincipe van de Wmo

Duur

De training duurt 2 dagen van 10.00-17.00 uur inclusief een uur pauze. De trainingsdagen worden meestal om de week gegeven.

Wanneer

De cursus wordt incompany gegeven (max. 14 personen in een groep).  Offerte kan aangevraagd worden bij Dit e-mailadres wordt beveiligd tegen spambots. JavaScript dient ingeschakeld te zijn om het te bekijken.

Kijk voor onze open trainingen onder het kopje landelijke trainingen.

Waarom deze nieuwe R92 module?

Eenzaamheid krijgt steeds meer aandacht en wordt ook wel de ‘nieuwe volksziekte’ genoemd die mogelijk op nummer één komt te staan. Uit onderzoek (Gezondheidsmonitor Volwassenen, 2012; GGD, CBS en RIVM 2016) blijkt dat bijna 7 miljoen Nederlanders (40% van de bevolking) van alle leeftijden eenzaamheidsproblemen ervaart. Bij meer dan een miljoen Nederlanders (8%) vormt de ervaren eenzaamheid een zeer ernstig probleem. Dit percentage is nog hoger bij mensen die zorg ontvangen vanuit het sociaal domein (SCP, 2017; NIVEL, 2018). De verwachting is bovendien dat het aantal mensen dat zich sterk eenzaam voelt verder zal toenemen.

Afhankelijk van verschillende factoren kunnen mensen eenzaam zijn of worden. Als bij het ontstaan, meerdere factoren een rol spelen (zoals bijvoorbeeld armoede, verminderde mobiliteit, discriminatie, schulden, langdurige stress, verliessituaties van werk of partner), kunnen eenzaamheidsproblemen complex van aard zijn. Eenzaamheidsproblemen hebben invloed op het welbevinden en de gezondheid van mensen. Als de ervaren eenzaamheid kort duurt, zijn de gevolgen voor de gezondheid niet zo ernstig. Heel anders is dit bij mensen die langdurig eenzaamheid ervaren. Dit gaat gepaard met (ernstige) gezondheidsproblemen, die zich zowel fysiek als psychisch kunnen uiten. Deze gevolgen hebben op hun beurt niet alleen invloed op de persoon, maar ook op de maatschappij. De maatschappelijke- of zorgkosten door eenzaamheid worden geraamd op miljarden (VWS, Movisie). 

Adviezen voor de aanpak van eenzaamheid

• Movisie pleit voor de inzet van verschillende methoden en voor maatwerk oplossingen, die aansluiten bij de wensen en de specifieke situatie van de persoon, bij de oplossingsrichting van diens voorkeur (Movisie, 2016).
• Movisie en VSW benadrukken het belang van interventies die zich richten op mentale steun. Veel mensen met eenzaamheidsproblemen blijven zich afzonderen, leven in een negatieve contactspiraal en zien geen oplossingen meer om hun situatie naar wens te veranderen. Ook hebben mensen vaak te hoge verwachtingen van sociale relaties, wat om bijstelling vraagt. Nog te weinig ondersteuning richt zich ook toereikend op dit mentale vlak.
• Vanwege een mogelijke complexiteit van verschillende oorzaken die een rol spelen bij het ontstaan van eenzaamheid dienen interventies ook langdurig of intensief te zijn om daadwerkelijk steunend te kunnen zijn (Tilburg, 2010). Interventies moeten passen bij de wensen en de mogelijkheden) van het individu, diens leerbehoefte en leerstijl. Het bewaken van de eigen keuze is van cruciaal belang. Veel te vaak bepalen hulpverleners of welzijnswerkers de oplossing die vaak praktisch van aard is (Fokkema & Tilburg 2006).
• Machielse (2015) zegt dat interventies alleen succesvol kunnen zijn als ze aansluiten bij de specifieke situatie van de cliënt kijkend naar diversiteit, omstandigheden, ambities, mogelijkheden en coping strategieën van mensen.
• Overheid, zorgverzekeraars, cliëntbewegingen, zorg- en welzijnsorganisaties willen graag dat burgers (kunnen leren om) hun verantwoordelijkheid (te) nemen, om meer zelfredzaam zijn, participeren en gezond leven. Dit is in het belang van het individu en van de samenleving.
• Op eenzaamheid rust nog een taboe. Mensen komen er niet graag voor uit dat ze zich (op deelaspecten) eenzaam voelen. Maar ook hulpverleners vinden het moeilijk om over eenzaamheid te praten. Jonkers en Machielse (2012) schrijven dat hulpverleners handelingsverlegen zijn en dat het hen kan helpen als zij specifieke handvatten hebben voor de aanpak van eenzaamheid.

De kracht van de Individuele Rehabilitatie Benadering (IRB)

De IRB richt zich op mensen met participatieproblemen op verschillende leefdomeinen, namelijk op het gebied van wonen, werken, leren, vrijetijd, financiën en op sociale contacten. De IRB richt zich op wensen en doelen die mensen zelf stellen, op het versterken van zelfregie, eigen kracht en zelfredzaamheid zodat iemand volwaardig mee (kan) doen en erbij (kan) horen. De IRB is een attitude en een methodiek die ontwikkelingsgericht is. De IRB is evidence based (hoogste gradatie van onderzoek) en wordt erkend door o.a. Movisie als effectieve sociale interventie, maar ook door de Gezondheidsraad Nederland, Trimbos, GGZ- Nederland, VWS. Vanuit de eerder genoemde adviezen voor de aanpak van eenzaamheid, kan de IRB een passende interventie zijn voor iedereen die met ondersteuning van hulpverleners zijn eenzaamheid wil doorbreken. De IRB geeft handvatten aan hulpverleners om juist de eigen wensen van cliënten te ondersteunen op dit vlak. Voor het zo succesvol mogelijk kunnen verminderen van eenzaamheidsproblemen is het van essentieel belang dat de persoon zelf doelen stelt. Mensen hebben meer kans op het succesvol realiseren van complexe doelen als zij die zelf stellen (Erez, 2005). Omdat de aanpak van eenzaamheid soms complex kan zijn helpt het dat de IRB als interventie breed georiënteerd is. De methodiek richt zich ook op het opsporen en verminderen van knelpunten, op andere leefdomeinen dan het sociale vlak, als dat relevant is voor de gewenste doelrealisatie.

Doel en doelgroep

In deze module worden inzichten, tools en handvatten aangereikt die van belang zijn om mensen te kunnen ondersteunen die hun eenzaamheid willen verminderen. Cursisten worden zich meer bewust over en bekwaam in toepassing van de theorie bij wat werkt bij de aanpak van eenzaamheid in hun professionele handelen.

Je leert als cursist:

• Hoe je het keuzeproces van de persoon die zijn eenzaamheid wil verkleinen ondersteunt
• Hoe je het zelfinzicht van de persoon kunt vergroten, hoe je hem kunt helpen bij het in kaart brengen wat hij/zij precies wil op het gebied van zijn (verhouding tot) sociale contacten én wat hij/ zij nodig heeft aan specifieke vaardigheden en hulpbronnen om zijn doel te bereiken.
• Hoe je met de persoon knelpunten kunt opsporen en deze kunt helpen oplossen of verminderen.
  • Hoe je mensen persoonlijk belangrijke vaardigheden kunt leren of hoe ze deze effectiever leren toepassen
  • Hoe je persoonlijke bronnen van steun kunt opsporen of effectiever kunt inzetten.

Voor wie is deze module?

De module Eenzaamheid verkleinen is ontwikkeld voor werkers binnen de sector zorg en welzijn, die aan de slag willen met ontwikkelingsgerichte ondersteuning van personen die hun ervaren eenzaamheid willen verminderen.

Duur

De training duurt 2 dagen van 10.00-17.00 uur inclusief een uur pauze.
De trainingsdagen worden meestal om de week gegeven.

Data

Eerste training 2019:     Woensdag 6 februari en woensdag 20 februari

De cursus kan in overleg incompany worden gegeven.

Docent

Birgit Sporken, projectmanager R92

Kosten

€ 695.- per deelnemer inclusief lesmateriaal en catering.

Opgeven?

Opgeven kan door te mailen naar: Dit e-mailadres wordt beveiligd tegen spambots. JavaScript dient ingeschakeld te zijn om het te bekijken.

Relevantie van de module

Een op de zes Nederlanders heeft problemen op financieel vlak, vijftien procent van alle huishoudens in Nederland heeft (risico) op problematische schulden en twee en een half procent maakt gebruik van schuldhulpverlening (SCP, 2016). Veel mensen willen graag hun financiële problemen oplossen en zelfredzamer worden.

Ook de overheid zet sterk in op de deelname en zelfredzaamheid van álle burgers aan de samenleving. Het bestaande hulpaanbod heeft vooral als taak om de financiële taken van burgers over te nemen (beschermingsbewind, schuldhulpverlening), wat de burger niet zelfredzamer maakt.
De laatste jaren zijn omvang en kosten van deze vormen van deze hulp schrikbarend toegenomen; de noodzaak tot een andere koers is dan ook groot.
De overheid wil dat het ondersteuningsaanbod de financiële zelfredzaamheid van haar burgers vergroot. Zij wil preventief dat de instroom naar beschermingsbewind beperkt wordt en ook dat er meer uitstroom plaats vindt, zodra en waar dat kan.

Werkers uit de (financiële) dienst / hulpverleners zijn op zoek naar tools.
Hulpaanbod dat gericht is op het vergroten de zelfredzaamheid bestaat meestal uit standaard trainingsmodulen waarbinnen relatief eenvoudige generieke cognitieve vaardigheden worden geleerd. Hierbij ontbreekt maatwerk voor de individuele situatie. Veel van deze trainingen sluiten in de praktijk dan ook onvoldoende aan om de zelfredzaamheid van cursisten te vergroten. De kernproblemen van complexe armoede en schaarste worden te weinig gezien en aangepakt, zoals sociale, woon-, - motivatie, overzicht, probleemoplossend vermogen en assertiviteit problemen. Staatssecretaris Klijnsma (2015) roept op tot het bieden van maatwerk ondersteuning om de zelfredzaamheid te kunnen bevorderen, juist vanwege deze complexiteit.

De kracht van de IRB is dat deze methode concrete antwoorden biedt aan hulpverleners om de persoonlijke zelfredzaamheid van burgers te bevorderen. Hulpverleners leren hoe ze mensen die financieel te weinig zelfredzaam zijn vaardigheden op dit gebied kunnen leren en hoe ze steun kunnen organiseren en gebruiken.

Doel en doelgroep

In deze module worden tools en handvatten aangereikt aan werkers in de financiële zorg of dienstverlening waarmee zij (financieel) kwetsbare mensen kunnen ondersteunen die financieel zelfredzamer willen worden. Geleerd wordt:

• In kaart brengen wat de persoon precies wil op het gebied van financiën
• In kaart brengen en acties uit zetten wat de persoon nodig heeft:
  • persoonlijk vaardigheden leren of effectiever leren toepassen
  • persoonlijke bronnen van steun toegankelijk maken, creëren of beter leren benutten om zijn doel te bereiken.

Voor wie is deze module?

De module ‘Versterken financiële zelfredzaamheid’ is ontwikkeld voor werkers uit de (financiële) dienst/hulpverlening, die graag aan de slag willen gaan om ontwikkelingsgerichte ondersteuning aan cliënten te bieden die zelfredzamer willen worden.

Geaccrediteerd met 8 punten door het BPBI (Brancheverening Bewindvoerders en Inkomensbeheerders)

Duur

De training duurt 2 dagen van 10.00-17.00 uur inclusief een uur pauze. De trainingsdagen worden meestal om de week gegeven.

Data

Nog te plannen 2019

Kosten 

€ 695.- per deelnemer

Download

PDF

klik op de onderstaande link voor het overzicht:

Prijslijst trainingen 2024